Beperken Vervolgschade
Hoe zorgen we ervoor dat een incident met gevaarlijke stoffen niet uitloopt op méér schade dan nodig? Niet alleen door techniek en protocollen, maar vooral door samenwerking, openheid en het benutten van elkaars kennis. Met steun vanuit de regeling Versterking Omgevingsveiligheid van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft Wilchem samen met partners dit vraagstuk onderzocht en in praktijk gebracht.
Weten waar je grenzen liggen
Incidenten met gevaarlijke stoffen vragen om vakbekwaamheid. Alles begint met kennis: weten hoe stoffen werken, welke risico’s ze meebrengen en hoe je veilig kunt handelen. Maar échte vakbekwaamheid gaat verder. Het is niet alleen belangrijk dat je weet wat je weet, maar vooral dat je je bewust bent van wat je niet weet. Dáár zit het verschil tussen routine en professionele scherpte.
Deze leermodule biedt geen stappenplan dat vervolgschade automatisch voorkomt. Complexe incidenten laten zich immers niet vangen in één protocol of lijstje. Wat de module wél biedt, is een handreiking die de kans op vervolgschade aanzienlijk verkleint. Door kennis en praktijkervaring te verbinden, door stil te staan bij je eigen aannames en door te leren hoe en wanneer je expertise van anderen inschakelt.
De kernboodschap is eenvoudig, maar cruciaal: hoe sneller en beter je de juiste kennis inbrengt – en erkent waar je grenzen liggen – hoe groter de kans dat de schade beperkt blijft.
Verkenning
De rapportage Beperken Vervolgschade laat zien dat de grootste schade na een incident vaak niet wordt veroorzaakt door de stof of de techniek, maar door trage besluitvorming, versnipperde verantwoordelijkheden en het te laat benutten van expertise.
In de rapportage zijn drie casussen diepgaand geanalyseerd en zijn gesprekken gevoerd met sleutelfiguren uit praktijk en bestuur. De uitkomst is helder: vervolgschade is vooral een organisatorisch en relationeel vraagstuk.
De rapportage bevat concrete aanbevelingen om dit te doorbreken:
- structurele samenwerking tussen publieke en private partijen,
- sneller en gezamenlijk besluiten,
- en een centrale borging van kennis en expertise.
Het document biedt daarmee geen technische “best practice”, maar een richtinggevend kompas: een uitnodiging om samen te leren, verantwoordelijkheid te nemen en vervolgschade te beperken door beter samenspel.
Weet wat je niet weet...
De film Weet wat je niet weet laat zien wat er vaak buiten beeld blijft: niet de eerste klap van een incident, maar de nasleep. Juist in die fase ontstaat veel onnodige vervolgschade. Niet omdat de techniek tekortschiet, maar omdat samenwerking stokt, besluitvorming vertraagt en expertise te laat wordt benut.
De film maakt invoelbaar hoe die dynamiek werkt en confronteert bestuurders, professionals en betrokken organisaties met de gevolgen van hun keuzes – of juist van het uitblijven daarvan. Het is geen aanklacht, maar een uitnodiging tot reflectie: hoe zorgen we ervoor dat de crisis niet nóg een crisis veroorzaakt?
Door praktijkvoorbeelden en indringende beelden wordt duidelijk dat het beperken van vervolgschade vraagt om het doorbreken van muren tussen disciplines, het erkennen van kwetsbaarheid en het vroegtijdig bundelen van beschikbare kennis. Weet wat je niet weet is daarmee geen registratiefilm, maar een gespreksstarter: bedoeld om samen te leren, juist in de onzekerheid.
Wilt u meer weten over de rapportage of de film De crisis na de crisis, of in gesprek gaan over hoe uw organisatie kan bijdragen aan het beperken van vervolgschade en het versterken van samenwerking? Neem dan contact op met
Wilchem
–
Hans Zwang,
Expert Incident Management
hanszwang@wilchem.nl - 06 511 75 649
Deze Safety Deal is gerealiseerd met financiële ondersteuning vanuit de Tijdelijke subsidieregeling versterking omgevingsveiligheid industriële activiteiten 2022-2027
van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.